Een pull-over van je leven

Vastenoverweging 21 – donderdag 25 maart 2022

Het onderstaande gaat misschien niet onmiddellijk over bidden en vasten, maar het gaat wel over God en over ons: over u en mij. En misschien is het goed om het eens te lezen in een houding van bidden (en waarom niet: vasten?).

Ik schaak. Dat vind ik toch. Anderen niet. Alhoewel ze altijd tegen mij (mogen) winnen! Ze zouden gelukkig moeten zijn om met mij te mògen schaken, maar tegenwoordig weigeren ze nogal eens. ‘Omdat een spel met u niet lang genoeg duurt,’ zeggen ze. Ik heb een vriend die ook schaakt, en wint. Hij heeft mijn spel bestudeerd. Urenlang. Uiteindelijk vroeg ik hem: “Maar zeg nu eens eindelijk wat ik verkeerd doe!”. Hij keek mij aan – lang – en zei toen: “Ik zoek nog altijd die ene fout die al de andere fouten die je maakt veroorzaakt.“

Hij heeft gelijk. Niet alleen wat betreft mijn schaakkunsten, maar eigenlijk wat betreft ons hele leven. Want als je je leven gaat onderzoeken, als je terug in de tijd zou kunnen gaan wat zou je dan niet aan fouten terugvinden! En wat is die éne, eerste fout geweest? Wel, denk eens na, doe de oefening eens: wat zou jij vandaag anders doen dan je deed in je verleden? Als je een do-over (of een pullover) van iets in je leven zou kunnen krijgen, wat zou je dan anders doen? Ik durf wedden dat je als je erover nadenkt heel wat spijtige dingen tegenkomt. Spijt - het is er in overvloed. Op/in sommige gebieden, seizoenen, jaren, mensen en gebeurtenissen in ons leven, zouden we gewoon willen dat we ze opnieuw konden doen.
 
Ja, problemen kan je het beste oplossen door terug te gaan naar de begin-momenten ervan. En dat leidt ons onvermijdelijk tot dat ene vers uit het evangelie dat je geregeld wel eens ergens ziet opduiken waar je denkt dat het niet mag opduiken: naast een voetbalveld, tijdens een betoging, in een Tv-uitzending die over alles en niets kan gaan: en daar verschijnt het bord weer: Johannes 3, 16. Weet je wat daar staat? Ik hou je nog even in spanning. Want eerst wil ik nog even teruggaan naar die spijt, die onmogelijkheid om terug te gaan in de tijd om fouten van vroeger te corrigeren, te voorkomen. Want ja, in onze eindige lichamen op deze eindige planeet en in onze eindige tijdlijnen weten we dat teruggaan naar het verleden gewoon niet mogelijk is.
Wel, in dit 3de hoofdstuk van het Johannesevangelie is Jezus in gesprek met Nicodemus. Die Nicodemus is helemaal van zijn stuk als Jezus hem zegt: ”Niemand kan het koninkrijk van God zien tenzij ze wedergeboren zijn" (vers 3). Hé? Watte? Wedergeboren worden? Opnieuw van nul herbeginnen? Wat bedoelt Ge Heer? "Hoe kan iemand geboren worden als hij oud is?" vraagt hij aan Jezus (vers 4).
 
In een wereld zonder tweede kansen, een wereld van één schot en doe-het-dus-beter-goed-vanaf-de-eerste-keer, is het moeilijk om je voor te stellen wat het betekent om opnieuw geboren te worden. Het enige wat wij kunnen concluderen in zo’n situatie is: "Ik heb de boot gemist", "de volgende keer meer geluk" en "als het je in het begin niet lukt, dan . . . eerlijk gezegd, dan zal je het waarschijnlijk niet meer doen”.

Maar Jezus legt uit wat Hij bedoelt: “Want God had de wereld zo lief dat Hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft,” zegt Hij. En dat is dat beroemde vers Johannes 3, 16. Eén enkel zinnetje, maar er is geen ander zinnetje dat meer betekenis heeft, en meer invloed heeft gehad dan dit! Weeg de woorden eens af:
“God…liefhebben…wereld…verloren gaan…eeuwig leven”

Nicodemus begreep het misschien ook niet op dat moment, maar wat hij die nacht van Jezus ontving, was hoop. Een hoop om opnieuw te beginnen, nieuw te zijn, schoon te zijn. Een kans om daadwerkelijk opnieuw geboren te worden.
Dat is eigenlijk heel simpel. Maar wij hebben de neiging om het ingewikkeld te maken. We vervangen "wie in hem gelooft" door "wie goed genoeg is, slim genoeg, medelevend genoeg . . . is Gods liefde waardig." We halen onszelf ùit die vergelijking: "Mijn verleden is te dubieus. Geen re-do's. Geen do-overs."
 
Johannes 3:16 verzekert ons anders. Het geeft ons hoop voor onze toekomst en hoop voor vandaag. We kunnen in dit leven weder-geboren worden en tot in de eeuwigheid wedergeboren blijven, met de God die ons liefheeft. Wat is er mooier dan dat? Bovendien is onze wedergeboorte niet aan ons. Als dat zo was, was er geen garantie dat we het de tweede keer goed zouden doen. Het wordt alleen mogelijk gemaakt door de kracht van God en door de reddende genade van Jezus. Wanneer Hij de leiding heeft over de do-over, wordt die do-over altijd goed gedaan. Eén van mijn lievelingsauteurs Max Lucado, schreef: “Als je deze diepe duik neemt in een van de rijkste verzen in de Schrift, moge je dan open blijven staan voor deze God wiens liefde zo groot is dat het de hele wereld bedekt – wiens liefde zo groot is dat het jòù bedekt!”