Dobbelend en spugend

Vastenoverweging 40 – vrijdag 15 april 2022
Goede Vrijdag vandaag. Dat betekent dat velen van ons op een bepaald moment van de dag een kerkdienst zullen bijwonen en dat er meer dan andere dagen op het jaar door christenen wordt gevast – en hopelijk vooral gebeden.

Ik wil vandaag een aantal van de gebeurtenissen van die dag gewoon eens volgen zoals ze in de Bijbel verteld worden om zo via een soort kaleidoscoop een panorama van deze dag te creëren. En dan kunnen we misschien even nadenken wat onze plaats in dat panorama is of zou kunnen zijn!

Laat ons beginnen met hoe de soldaten zich misdragen hebben nadat Pilatus Jezus in hun handen had gegeven. Eerst om Hem te geselen met de met weerhaken bezette zweep die stukken vlees uit Zijn lichaam hakte.

Dat was het moment waar het extreme van Jezus’ lijdensweg heel duidelijk werd ingezet. De opdracht van de soldaten daarna was eenvoudig: ‘Neem de Nazarener mee naar Golgotha en dood Hem’. Maar neen, ze wilden eerst wat plezier maken. Sterke, gewapende soldaten omcirkelden de uitgeputte, al bijna dode, Galilese Timmerman en sloegen Hem in elkaar.

Mattheus vertelt het zo: “Nadat hij (=Pilatus) Jezus gegeseld had, gaf hij Hem over om gekruisigd te worden. Toen namen de soldaten van de stadhouder Jezus met zich mee in het gerechtsgebouw en verzamelden heel de leger-afdeling om Hem heen. En toen zij Hem ontkleed hadden, deden zij Hem een scharlakenrode mantel om, vlochten een kroon van dorens, zetten die op Zijn hoofd en gaven Hem een rietstok in Zijn rechterhand. Zij vielen op hun knieën voor Hem neer en bespotten Hem met de woorden: Gegroet, Koning van de Joden! Ook bespuwden zij Hem, pakten de rietstok en sloegen Hem op Zijn hoofd. En toen zij Hem bespot hadden, trokken zij Hem de de mantel uit, trokken Hem Zijn kleren aan en leidden Hem weg om Hem te kruisigen. (Matt. 27:26–31)
De geseling en de kruisiging werden door Pilatus bevolen. Maar het spotten? En de doornenkroon? En het spugen?
Spugen is niet bedoeld om het lichaam pijn te doen – Speeksel doet geen pijn. Spugen is bedoeld om de ziel te degraderen, en dat doet het ook. Ooit gedaan? Misschien heb je niet op iemand gespuugd, maar heb je wel geroddeld? In woede je hand opgestoken? Iemand belachelijk maken en bespuwen is bedoeld om de geesteskracht van een mens te vernietigen, en het doet dat ook.
Wat waren die soldaten in hemelsnaam aan het doen? Wilden ze zichzelf sterk voelen ten koste van een andere mens? Voelden ze zich groot door Christus klein te laten lijken?
Maar laat ons de spot en de spuug van de soldaten eens anders bekijken, eens bezien als symbool van de vuiligheid die er in òns hart is. Laat ons zien hoe dat bloed en zweet de vuiligheid van onze zonden op Hem waren. En observeer dan wat Jezus met onze vuiligheid doet: Hij buigt Zijn gezicht niet weg voor het speeksel. Zoals Hij al veel vroeger via de profeet Jesaja al had gezegd: “Mijn gezicht verberg Ik niet voor smaad en speeksel.” (Jes. 50:6). Neen, Hij accepteert het en Hij draagt het naar het kruis. God kon het anders hebben doen verlopen. Engelen waren één gebed verwijderd. Hadden zij het spuug niet kunnen wegnemen? Dat hadden ze gekund, maar Jezus heeft hen dat nooit geboden. Om één of andere redden koos de Man die voor de nagels in Zijn handen en voeten koos, ook voor het speeksel. Samen met de speer en de spons met zure wijn, droeg Hij het speeksel van de mens. Degene zonder zonde nam het gezicht aan van de zondaar, zodat de èchte zondaars het gezicht van de Heilige konden aannemen.
Jezus zei in Mattheüs 25:40 dat de manier waarop we anderen behandelen, is hoe we Jezus behandelen. “Ik verzeker jullie: alles wat jullie gedaan hebben voor een van de geringsten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor Mij gedaan.” Wel, de soldaten lieten zich gaan tegenover hun slachtoffer. En Jezus heeft het allemaal gevoeld.

De zweepslagen van de soldaten kwamen hard tegen Zijn lichaam terecht. Sneden de huid open. Huid die daarna extra werd belast. Want alhoewel Zijn rug opengescheurd was van de wonden, laadden de soldaten het loodzware kruis op Jezus’ schouders, deden Hem naar de Schedelplaats marcheren en executeerden Hem daar. Terwijl ze zelf met de dobbelstenen gingen spelen.

Items die door beroemdheden worden gebruikt, worden ook vandaag nog voor torenhoge prijzen aangeboden en verkocht door gestoorde fans, zoals de stoel van J. K. Rowling die voor 394.000 dollar werd verkocht, een haarlok van Justin Bieber die voor 40.600dollar ging, of de kauwgom van Britney Spears die voor 14.000 dollarwerd verkocht. Bij de kruisiging deden de soldaten hun eigen biedingen op Jezus' klederen. Ze waren op zichzelf gericht en namen wat ze wilden. En ondertussen was Jezus bezig met het zorgen voor anderen. Voor ons. Zij maakten zich zorgen met wat ze konden winnen. Maar Jezus was gefocust op wat Hij kon geven. Jezus' vertrouwen in Gods hart drong Hem om Gods plan uit te voeren.

En dus bracht Jezus Zijn offer tot het einde. Vol pijn. Ik wil even iets citeren: het is het verslag van een arts die het fysieke lijden van de kruisiging beschrijft. Dat klinkt zo: "De legionair ... drijft een zware, vierkante, smeedijzeren spijker door de pols en diep in het hout. ... Met beide voeten gestrekt, tenen naar beneden, wordt een spijker door de boog van elke voet gedreven, waardoor de knieën nog een beetje gebogen blijven. ... Ondraaglijke pijn schiet langs de vingers en de armen omhoog ... de nagels in de polsen zetten druk op de mediane zenuwen. Terwijl Hij Zichzelf omhoog duwt om deze trekkende kwelling te vermijden, legt Hij Zijn volle gewicht op de spijker door Zijn voeten. Opnieuw is er de verschroeiende doodsangst van de nagel die door de zenuwen tussen de middenvoetsbeenderen van de voeten scheurt. Op dit punt, terwijl de armen vermoeid raken, vegen grote golven van krampen over de spieren en zijn de krampen diep, meedogenloos, een kloppende pijn veroorzakend. Mèt deze krampen komt het onvermogen om Zichzelf omhoog te duwen. ... Lucht kan in de longen worden aangezogen, maar kan niet worden uitgeademd. ... Ten slotte hoopt koolstofdioxide zich op in de longen en in de bloedbaan en verdwijnen de krampen gedeeltelijk. Krampachtig is Hij in staat zichzelf omhoog te duwen om uit te ademen en de levengevende zuurstof binnen te brengen. Het was ongetwijfeld in deze periodes dat Hij de zeven korte zinnen uitsprak die waren opgetekend".

En wat zei Jezus in deze omstandigheden? Wel, Jezus bad op deze moeilijkste momenten. Ten tijde van zijn grootste fysieke en emotionele pijn riep Jezus tot de Vader. Dit betekent dat ook wij tot God kunnen bidden in onze meest pijnlijke situaties. Als we God aanroepen, zal Hij ons horen. En Jezus besloot Zijn aardse leven op het toppunt van Zijn lijden. "Het is volbracht!" huilde Jezus. Stop en luister. Kun je je de kreet van het kruis voorstellen? Wat was er volbracht? Het eeuwenoude plan om de mens te verlossen. De boodschap van God aan de mens. De werken die Jezus als mens op aarde deed, waren volbracht.

En eindigden die werken met een kreet van nederlaag? Nauwelijks. Als Jezus' handen niet waren vastgemaakt, zou ik durven zeggen dat Hij een triomfantelijke vuist in de donkere hemel zou hebben geslagen. Neen, dit is geen wanhoopskreet. Het is de kreet van voltooiing. Een overwinningskreet. Een kreet van vervulling. Ja, zelfs een kreet van opluchting: "Breng me naar huis!" Kom, tienduizend engelen! Kom en breng deze gewonde naar de wieg van de armen van zijn Vader. Vaarwel, baby van de kribbe. Breng deze Zoon naar zijn Vader. Hij verdient rust. Ga naar huis, rust uit. De strijd is gestreden! De overwinning op onze zonden is behaald! Het is klaar.